İş yahut okul performansındaki düşüş, toplumsal etkileşimlerde sıkıntılar, finansal zorluklar ve bağlantı sıkıntılarının husus kullanımının gündelik hayata olan tesirlerinden olduğunu kaydeden uzmanlar, aile üyelerinin dikkat etmesi gereken işaretler olduğunu söylüyor. Madde kullanımını belirlemenin güç olabileceğini, lakin birtakım işaretlerin gözlemlenebileceğini tabir eden Psikiyatri ve AMATEM Kliniği Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “İştah, uyku sistemi ve güç düzeylerinde ani değişiklikler, istemsiz kilo kaybı yahut artışı, gözle görülür zihinsel yahut fizikî uyum eksikliği üzere belirtiler unsur kullanımının işaretleri olabilir.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı ve AMATEM Kliniğinden Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, bir kişinin unsur kullanıp kullanmadığının nasıl anlaşılacağına ait bilgiler verdi.

Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, husus kullanımını belirlemenin sıkıntı olabileceğini lisana getirerek, şöyle devam etti:

“Ancak kimi işaretler gözlemleyebiliriz. Unsur kullanımı, çoklukla kişinin davranışlarında besbelli değişikliklere neden olur. İştah, uyku sistemi ve güç düzeylerinde ani değişiklikler, istemsiz kilo kaybı yahut artışı, gözle görülür zihinsel yahut fizikî uyum eksikliği üzere belirtiler unsur kullanımının işaretleri olabilir. Ayrıyeten, iş yahut okul performansındaki düşüş, toplumsal etkileşimlerde meseleler, finansal zorluklar ve alaka problemleri da unsur kullanımının gündelik hayata olan tesirlerine örnek olarak verilebilir.”

Madde kullanımı altında yatan nedenleri anlamak için terapi ve danışmanlık önemli

Madde kullanan şahısların ruhsal yaklaşımlarının, ferdî gereksinimlere ve husus kullanımının ciddiyetine bağlı olarak değiştiğini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “Genellikle, husus kullanımının altında yatan nedenleri anlamak ve bu nedenlerle başa çıkmak için terapi ve danışmanlık değerli. Uzmanlar, bireyin motivasyonunu artırmaya, ziyanlı fikirleri ve davranışları değiştirmeye, gerçekçi gayeler belirlemeye ve takviye sistemleri oluşturmaya odaklanan bilişsel davranışçı terapi ve motivasyonel mülakat üzere terapötik yaklaşımları kullanabilir.” diye konuştu.

Doğru dayanakla kişi unsur kullanımını bırakabilir

Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, husus kullanan bir bireyin kendi azmiyle maddeyi bırakmasının mümkün olduğunu belirterek, şunları lisana getirdi:

“Ancak, husus bağımlılığı kompleks bir sorun olabilir ve profesyonel dayanak gerekebilir. Uzmanlar, bireylere unsur kullanımından vazgeçme sürecinde takviye olabilir, tedavi seçeneklerini sunabilir ve motivasyonlarını artırabilir. Husus kullanımının bırakılması, bireyin kendisi için şiddetli bir çaba olabilir, lakin yanlışsız takviyeyle ve uygun tedavi prosedürleriyle başarılı olma talihi artar.”

Madde kullanan bireye ailesi nasıl yaklaşmalı?

Madde kullanan bir bireye yaklaşırken, aile üyelerinin empati, takviye ve anlayış göstermesi gerektiğini de tabir eden Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “İlk adım, açık irtibat kurmak ve hisleri söz etmek. Aile üyeleri, eleştirel olmaktan fazla, bağımlılığın altında yatan problemleri anlamaya çalışmalı ve yardım arayışında olduklarını net bir biçimde iletmeli. Profesyonel yardım aramak, tedavi seçenekleri hakkında bilgi almak ve aile terapisi üzere destekleyici programlara katılmak da değerli. Aileler, unsur kullanımının tesirlerini anlamak ve bireyin tedavi sürecinde destekleyici bir rol oynamak için eğitim de alabilirler.” dedi.

Birden fazla tedavi usulleri bir ortada kullanılabiliyor

Madde kullanımı tedavisinin, bireyin gereksinimlerine ve bağımlılık düzeyine bağlı olarak değişebildiğini de anlatan Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, tedavide birden fazla metodun bir ortada kullanıldığını ve bu tedavileri şöyle sıraladı:

• “Tıbbi tedavi: Bazı durumlarda, unsur bağımlılığı için tıbbi tedaviler kullanılabilir. Örneğin, nikotin yoksunluğu tedavisinde nikotin replasman terapisi yahut opioid bağımlılığında buprenorfin üzere ilaçlar kullanılabilir.
• Psikoterapi: Bireylerin unsur kullanımının altında yatan nedenleri anlaması, ziyanlı fikirleri ve davranışları değiştirmesi için terapi kıymetlidir. Bilişsel davranışçı terapi, motivasyonel görüşme, aile terapisi ve küme terapisi üzere farklı psikoterapi usulleri kullanılabilir.
• Destek kümeleri: Madde kullanımıyla uğraş eden şahıslara takviye sağlayan kümeler mevcuttur. Bu kümeler, bireylere karşılıklı takviye, paylaşım ve motivasyon sağlayarak tedavi sürecini kolaylaştırabilir.
• Rehabilitasyon programları: Bazı durumlarda, bireylerin bağımlılığı aşması ve sağlıklı bir hayata dönmesi için rehabilitasyon programlarına muhtaçlık duyulabilir. Bunlar, kısa periyodik yahut uzun müddetli konaklamalı programlar olabilir ve bireylere tıbbi, ruhsal ve toplumsal dayanak sunar.”

Uyuşturucu kullanımını arttıran birçok etmen var

Uyuşturucu kullanımını arttıran birçok etmen bulunduğunu anlatan Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, “Bunlar ortasında, gerilimli ömür olayları ve kuvvetli ömür şartları, depresyon ve anksiyete üzere ruhsal meseleler, uyuşturucunun kolay erişilebilir olması, arkadaş etrafında kullanımın yaygınlığı üzere çevresel etkenler, aile içi problemler, istismar, ihmal ve düşük sosyoekonomik durum üzere aile yahut çevresel faktörler, ilgili reklamlar ve medya tesiri ile genetik yatkınlık yer alıyor.” diye konuştu.

Her yaşta husus kullanımı görülebiliyor

Madde kullanımının her yaşta görülebildiğini anlatan Yrd. Doç. Dr. Alptekin Çetin, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Ancak, farklı yaş kümeleri ortasında farklı unsur tercihleri ve kullanım oranları bulunabiliyor. Örneğin, 18-25 yaş ortası genç yetişkinlik periyodu unsur kullanımının en yaygın olduğu periyotlardan biri. Bununla birlikte, 13-17 yaş ortası ergenlik devri de risk altında olan bir yaş aralığı. Çocuklar ve gençler ortasında ise alkol ve sigara kullanımı daha yaygın. Husus kullanımı yaş aralıkları, kültürel ve coğrafik faktörlere, sosyoekonomik duruma ve öteki değişkenlere bağlı olarak değişebiliyor.”